Advies - Wel of niet vergoeden olaparib (Lynparza®) voor de behandeling van uitgezaaide prostaatkanker

Zorginstituut Nederland beoordeelt of olaparib (Lynparza®) in combinatie met abirateron vergoed kan worden. Dit medicijn kan worden gebruikt voor bepaalde patiënten met uitgezaaide prostaatkanker. Olaparib is een sluisgeneesmiddel. Vanwege de te verwachten hoge kosten heeft de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) het medicijn voor gebruik bij genoemde patiënten in de ‘sluis voor dure geneesmiddelen’ geplaatst. 

Olaparib is bedoeld voor bepaalde mensen met uitgezaaide prostaatkanker

Olaparib is de werkzame stof. De merknaam is Lynparza®. Het medicijn is een tablet. Hiervan neem je er 2 keer per dag 2 in.

Het medicijn in combinatie met abirateron kan worden gebruikt bij mensen met uitgezaaide prostaatkanker. Prostaatkanker ontstaat als door ongeremde celdeling in de klierbuisjes van de prostaat. Bij uitgezaaide prostaatkanker zijn er uitzaaiingen in de lymfeklieren of in andere organen, zoals de botten of onderbuik. De ziekte is dan ongeneeslijk. In het uitgezaaide stadium is de kanker vrijwel altijd hormoongevoelig: de tumor heeft het hormoon testosteron nodig om te groeien. Olaparib blokkeert een specifiek eiwit, waardoor beschadigde tumorcellen zichzelf niet kunnen herstellen en doodgaan. Abirateron remt de aanmaak van het hormoon testosteron, waardoor de kanker niet of minder groeit. De combinatie van olaparib en abirateron zorgt ervoor dat de kanker op verschillende manieren wordt aangepakt. Door de combinatie met abirateron is het nodig om tegelijkertijd te behandelen met prednison of prednisolon.
 
De fabrikant heeft de vergoeding aangevraagd voor patiënten met uitgezaaide prostaatkanker en een genetische afwijking in de Homologous recombination repair-genen (HRR). Zij hebben een agressiever ziekteverloop en worden vaak vroegtijdig resistent tegen behandelingen.  

De volledige indicatie voor vergoeding en gebruik is te lezen in het uitklapmenu.

Meer informatie voor patiënten (Apotheek.nl)
Meer informatie voor professionals (Farmacotherapeutisch Kompas)

Uitleg over sluisgeneesmiddelen

De minister heeft olaparib voor inzet bij bepaalde patiënten met prostaatkanker in de 'sluis voor dure geneesmiddelen' geplaatst. Geneesmiddelen die in het ziekenhuis worden gebruikt, noemen we intramurale geneesmiddelen. Nieuwe intramurale geneesmiddelen worden meestal zonder bijzondere afspraken over de prijs of het gebruik toegelaten tot het basispakket van de zorgverzekering. Als nieuwe middelen veel kosten, dan kan de minister van VWS besluiten om deze tijdelijk uit het basispakket te houden en in de ‘sluis voor dure geneesmiddelen’ plaatsen. Dit betekent dat het middel pas voor vergoeding uit het basispakket in aanmerking komt, als:

  • het Zorginstituut een positief pakketadvies heeft uitgebracht;
  • er afspraken zijn gemaakt voor gepast gebruik;
  • de minister een prijsonderhandeling heeft uitgevoerd.

Kijk voor meer uitleg op de pagina ‘Sluis voor dure geneesmiddelen’.

Hoe ontstaat het advies?

De minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) vraagt het Zorginstituut een beoordeling te doen. De Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) en de Adviescommissie Pakket (ACP) adviseren het Zorginstituut bij de beoordeling. De minister neemt de uiteindelijke beslissing om het medicijn wel of niet te vergoeden uit het basispakket van de zorgverzekering.

Bekijk het filmpje voor meer uitleg over hoe wij de beoordeling van geneesmiddelen aanpakken.

Iedereen in Nederland betaalt mee aan de gezondheidszorg. Zorginstituut Nederland waakt erover dat die zorg goed én betaalbaar blijft.

Komt er bijvoorbeeld een nieuw medicijn op de markt, dan beoordelen wij of het vergoed moet worden uit het basispakket. We geven daarover advies aan de minister voor Medische Zorg.

Die beoordeling gaat zo:
Als een medicijn is goedgekeurd kan de fabrikant een aanvraag bij ons doen voor toelating tot het basispakket. Zodra we alle informatie en wetenschappelijke onderzoeken hebben ontvangen, gaan we aan de slag.
We beantwoorden vragen als:

  • Hoe ernstig is de ziekte?
  • Hoe goed werkt het medicijn?
  • Bij welke groep patiënten?
  • En, wat kost het ten opzichte van wat het oplevert voor de patiënt?

Als er al een medicijn voor de ziekte is, dan vergelijken we ze met elkaar.

Soms blijkt tijdens de beoordeling dat er onzekerheid is over hoe lang de ziekte wegblijft. Of dat het niet bij alle patiënten lijkt te werken. We adviseren dan over wie het medicijn moet krijgen.
Soms is het medicijn heel duur. Vergoeding hiervan kan dan ten koste gaan van zorg voor andere patiënten. We adviseren dan om over de prijs te onderhandelen.

Bij de beoordeling betrekken we patiëntenorganisaties, dokters en zorgverzekeraars. En we krijgen advies van twee onafhankelijke commissies:
de Wetenschappelijke Adviesraad en de Adviescommissie Pakket.

We wegen alle feiten en onzekerheden tegen elkaar af in ons advies. De minister besluit uiteindelijk of het medicijn vergoed wordt uit het basispakket.

Zo besteden we het geld voor de zorg, waar iedereen aan meebetaalt, aan goede medicijnen die het geld waard zijn.

Meer informatie of vragen?

Hebt u vragen over dit advies? Mail uw vraag dan naar het Zorginstituut via warcg@zinl.nl.

Planning

Planning tot aan publicatie advies
Stap in het proces Datum
Aanlevering dossier compleet april 2024
Start beoordeling dossier april 2024
Eerste bespreking in de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) 13 mei 2024
Start technische consultatie 14-17 mei 2024
Tweede bespreking in de Wetenschappelijke Adviesraad (WAR) 10 juni 2024
Bespreking in de Adviescommissie Pakket (ACP) nog niet bekend
Publicatie advies nog niet bekend

Betrokken partijen

  • AstraZeneca B.V. 
  • Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU)
  • Nederlandse Vereniging Medische Oncologie (NVMO)
  • Nederlandse Federatie van Kankerpatiëntenorganisaties (NFK)
  • Patiëntenvereniging Prostaatkankerstichting
  • Zorgverzekeraars Nederland (ZN)